Urfa'nın Birecik ilçesinde bulunan ve günümüzden 4 bin yıl önce inşa edildiği tahmin edilen Birecik Kalesi yok olmayla karşı karşıya.Kale, yetkililerin duyarsızlığından ve bakımsızlıktan gün geçtikte yıkılma tehlikesi yaşıyor. Şu an sadece birkaç bölümü ayakta kalabilen kale, yetkililerin yapacağı projelerle yeniden hayat bulmayı bekliyor.
Fırat Nehri kenarında yükselen doğal kayalık tepe üzerine kurulmuş olan Birecik İç Kalesi'nin MÖ. 2000'den sonra yerleşimin odağı olduğu tahmin ediliyor. Kalenin kurtarılmasına ilişkin herhangi bir projelerinin olmadığını belirten Urfa İl Kültür Müdürlüğü yetkilileri, en kısa zamanda restore için projeler yapacaklarını iddia etti.
Dönemin hükümdarı II.Salmaneser'ın MÖ 859-824'te onararak kendi adını verdiği kalenin son biçimi ise 13. yüzyılında atıldı. Kentin surlarının ne zaman yapıldığı kesinlik kazanmamakla beraber, Memlûk Dönemi'ne ait iki yazıt 1482-1484 tarihli. Kale, Meydan Kapısı, Urfa Kapısı, Meçan Kapısı ve Bağlar Kapısı olmak üzere 4 kapıya sahip. Mercan Kapısı'nın bir bölümü ile Urfa Kapısı hala ayaktayken, Meydan Kapısı ve Bağlar Kapısı'ndan ise hiçbir iz yok. 1894 yılında J.E. Gautier tarafından Surtepe ve Yelvez arasında bulunan bir baltayla Birecik ilçesinin tarihinin paleolitik çağlara değin uzandığı ortaya çıkmıştı.
Hitit, Asur, pers, Makedonya, Roma, Bizans imparatorluklarına hizmet eden kale, birçok uygarlığın izlerini de taşıyor...