[hutame]

Cemiyeti Nizamnâmesi Esâsisini bildirmişlerdi. Cemiyetin kurucuları ve yönetim kurulu üyeleri, cemiyetin altı maddelik nizamnâmesini yayınlamışlardı. Nizamnâmede Kilikyalılar Cemiyetinin çalışma alanına, Adana ve çevresi ile İçel ve Maraş sancakları, buralara mücavir olan Antep, İskenderun, Belen ve Reyhanlıda girmekteydi. Bu bölgede yaşayan nüfusun yüzde doksanını Türklerin oluşturduğu, eskiden olduğu gibi Osmanlı Devletine bağlılıklarının devam edeceği, bunu için iç ve dış girişimlerde bulunulacağı ve yukarıda adı geçen yerleşim yerlerinde merkezi İstanbulda olan cemiyetin şubelerinin açılacağı nizamnâmesinde yer almıştı.
Faaliyetlerini işgal ve tehdit altındaki İstanbulda sürdürmesine ve dönemin olumsuz şartlarına rağmen Kilikyalılar Cemiyeti, İstanbul hükümetlerine ve İtilâf Devletleri makamlarına çekinmeden başvurarak, olumsuzlukların düzeltilmesini istemiş, Mustafa Kemal ile ilişkilerini sürdürmüş ve bilhassa, Adanalı aydınlar ile birlikte yürüttüğü çalışmalarına etkinlik kazandırmaya çalışmıştır . Öte yandan ise, Fransızlar fiilî olarak işgallere çoktan başlamışlardı.
Fransız kuvvetleri, 11 Aralık 1918de takviyeli bir piyade alayı ile Dörtyolu işgal etmişlerdi. 17 Aralık 1918de Mersin ve Antep, 19 Aralıkta Tarsus işgale uğramıştı. 20 Aralık 1918e kadar Adana ve Osmaniye sancaklarını işgal etmişlerdi. 9 Ocak 1919da Fransız albayı Romien, Genel Vali olarak Adana Hükümet Konağına yerleşmiştir. Onun resmi mühründe ise Ermenistan İdarî Servisi yazısı vardır. Fransız birliklerinde Ermeni müfrezeleri bulunduğu gibi, Suriyeye göç etmiş olan Ermeniler de getirilerek yerleştirilmekte ve silahlandırılmaktadır. Ermeniler de Türklere karşı baskılarını gittikçe artırıyorlardı . Bu gelişmeleri 22 Şubat 1919da Maraşın işgali, 8 Mart 1919da Kozanın işgali, 24 Mart 1919da İngilizler tarafından Urfanın işgali takip etmiştir. Güney bölgesinin kuzeyindeki dağlık bölgeye yerleştirilen Ermeniler, kasabaları tahkim etmeye, Fransızlarda kuzeye doğru sızma harekâtına başlamışlardı. Bütün bu bölgelere ise Kilikya adı veriliyordu .
Fransız işgali Adana cephesinde, kuzeye doğru genişlemiş; Pozantı, Ceyhan, Kozan, Osmaniye bölgelerini de tamamen içerisine almıştı. Fransız-Ermeni işgalinin başlamasıyla birlikte Adana ve havalisindeki halkın bir kısmı, bölgenin kuzeyine doğru, İç Anadoluya göç etmeye başlamıştır. İşgali tâkiben Fransız yetkilileri isteklerini yerine getirmeyen mahallî ve mülkî idare âmirlerini görevden almış, yerlerine Fransız ve Ermeni idareciler atamışlardır .
Fransızların Adana ve civarını sömürgeleştirmek için başlattıkları işgal üzerine bölge halkı olayı protesto etmiştir. Fransız idareci ve askerî yetkililerin Ermeni komitecilerine alet olması Ermenilere cesaret vermiş ve olayların tırmanmasına sebep olmuştur. Fransız işgalinden sonra bölgeye Ermeni göçü başlamış ve Ermeni idaresi kurulması yönünde faaliyetlere başlamışlardır. Fransız ve Ermenilerin yağmalama ve saldırı hareketlerine karşı bölgede teşkilatlanma başlamıştır. Çukurovada ilk olarak Karaisalıda teşkilat kurulmuş ve çete savaşı ile Fransızlara karşı mücadele başlatılmıştır. Bu mücadeleyi yönlendirmek ve yönetmek üzere bölgeye askerî yetkililer gönderilmiştir.
1 Kasım 1919da Adana Cephesi Kuvây-ı Milliye Komutanlığına atanan topçu binbaşı Kemal Beyin idareyi ele almasıyla Fransızlara karşı mücadele oldukça şiddetlenmiştir. Pozantıdaki bir Fransız taburu 28 Mayıs 1920de esir edilmiştir . Bundan hareketle yapılan mücadele sonucunda başarılı neticeler alınmıştır. Kavaklıhan çarpışmaları, Fransız komutanı Menilein Toroslarda Kar Boğazında esir alınması Fransızları zor durumda bırakmıştır. Bu çarpışmalar sonucu Fransızlar yirmi günlük geçici ateşkes antlaşması istemişler ve Fransızlar ile 28 Mayıs 1920de ateşkes antlaşması imzalanmıştır.