İbrani Alfabesi

[KOTYORA]

Günümüz bilim adamlarınca orjinal İbrani alfabesi bölgedeki diğer alfabelerle birlikte aynı anda M.Ö. 2. milenyumun sonlarında ve M.Ö. 1. milenyumda gelişmeye başladı.Yunan alfabesinin yaratılmasına ön ayak olan Fenike alfabesiyle yakın akrabalığı vardı. Kendine has İbranice varyantı olan orjinal "İbrani alfabesi"nin M.Ö. 10.yy'da doğduğu, İsrail ve Yehuda döneminde kullanıldığı, bu krallıkların yıkılmasıyla alfabenin ortadan kaybolduğu iddialar arasındadır.
Fakat bu alfabeyi en yakın komşuları Moablılar ile Ammonluların alfabesinden ayırmak güçtür.

Babil Sürgününün ardından Yahudiler zamanla İbrani alfabesini bırakıp ayni dil ailesine bağlı "kare" Arami alfabesine yöneldiler. Bu "kare" alfabe zamanla bugün kullanılan İbrani alfabesine dönüştü.Buna yakın alfabeler Orta Doğu'da yüzyıllar boyunca kullanıldı fakat Hristiyanlığın ve İslamın doğuşuyla Latinve Arap alfabeleri doğup gelişti.

Sonraları İbrani alfabesi Yahudi Diyasporasında(Yahudi Arapçası, Ladino, Yidiş) kullanılmaya başlandı. Yahudi kanunlarının ve dini metinlerin kullanıldığı alfabe olarak kalmaya devam etti. Günlük hayatta da kullanılmaya başlandı ve 18 ila 19. yy'da "yeniden" doğan modern İbranicanin alfabesi oldu .Bir Yahudi geleneğine göre,Kthav Ashurith denen ve bugün Toralarda kullanılan "kare" alfabe On Emir'in üzerinde kullanılan alfabeyle aynıdır.


YAZIM ŞEKLİ

İbrani Alfabesi sağdan sola doğru yazılan 22 temel sessiz harften oluşmaktadır. Harfler bitiştirilmez ve ayrı yazılır. Beş harfin sonda yazılışı farklıdır.



Sesli harfler, ana harflerin altına konulan işaretler ile gösterilir. Ancak bu noktalamalar çoğu zaman kullanılmaz. Bunlar ancak, dini metinler, sözlükler ve yabancı kelimelerin doğru okunuşunu göstermek için kullanılır.

İbrani Alfabesi sadece İbranice'nin yazılmasında kullanılmayıp; aynı zamanda Aşkenaz Yahudileri'nin konuştuğu ve Cermen kökenli bir dil olan Yidiş (Yahudi Almancası) ile Sefarad kökenli Yahudiler'in dili olan Ladino(Yahudi İspanyolcası) yazımında (genellikle İsrail'de) da kullanılmaktadır.

Tarih boyunca az çok şekil değişiklikleri geçirmiş olan İbrani Alfabesi'nin Antik Dönem İbrani Alfabesi, Kare Yazı, El Yazısı, Raşi ve Solitreo gibi biçimleri de bulunmaktadır.

Her İbranice harfin sayısal bir değeri bulunmaktadır. Örneğin, alefin sayısal değeri 1 ve yodun sayısal değeri 10'dur; 11 sayısı ise bu iki harfin kullanımıyla gerçekleşir.




GEMATRİA (İbrani Ebcedi)
Gematria, Kabala’yı esas alarak sözcükler ve sayılar üzerine yapılan kabalistik çalışmalarla ilgili bir uzmanlık alanıdır. Gematria’da, ebced hesabında olduğu gibi, alfabenin (İbrani alfabesinin) her harfine nümerik bir değer verilir. Böylece her sözcüğün belirli bir sayısal değeri olmasının yanı sıra, sayısal değeri birbirine eş olan birçok sözcük olabilir, yani herhangi bir sayı birkaç sözcüğü temsil edebilir. Aynı sayısal değeri taşıyan sözcükler birbirine eş olarak kabul edilirler ki, Gematria çalışmalarındaki temel yöntemlerden biri bu sayısal değeri aynı olan sözcükleri birbirlerinin yerine kullanmaktır.








Aşağıdaki Tabloda Hem Yunan ,Hem de İbrani harflerine karşılık gelen sayılar bulunmaktadır.