(Görsel) Uçhisar-Güvercinlik vadisi

[Mağaracı16]

Güvercinlik Vadisi, Kapadokya’nın gezilebilen en büyük ve en uzun vadisidir. Güneyden Kuzeye Göreme Kasabasına kadar devam eder. Vadinin bittiği yerden dereyatağı Avanos’a, Kızılırmak’a kadar devam eder. Güvercinlik Vadisinin batı yamacında kaya oyma Kaya Oteli, eski Uçhisar, butik otellere dönüştürülen eski Uçhisar evleri ve yamacın batı ucunda muhteşem Uçhisar Kalesi yeralır. Vadinin doğu yamacında ise vadiye adını veren “güvercinlikler” vardır. Geçmiş yüzyıllarda Uçhisarlılar kasabalarının karşısına, vadinin karşı yamacına güvercinlikler oymuşlardır. Uçhisarlılar yıllarca kış mevsiminde bu güvercinliklere yem atmışlar, güvercinleri beslemişler; karşılığında da bu güvercinliklerde biriken gübreleri bağlarında, bahçelerinde kullanmışlardır.

Eskiler güvercin gübresiyle yetiştirilen sebzelerin, karpuz ve kavunların tadını anlatmakla bitiremezler. Nevşehir Valiliği, Tarım İl Müdürlüğü, Milli Parklar Müdürlüğü, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu ve Nevşehir Müzesi de hem güvercinlik vadisi’ni ve güvercinlikleri eski günlerine kavuşturmak; hem de daha sağlıklı beslenme için tüm dünyada gündemde olan organik tarımı geliştirmek için çalışmalara başlamıştır. Vadi tabanında yapacağınız bir yürüyüşte şimdi terkedilmiş olan bu kat kat güvercinliklerin içine girebilir, içlerindeki kuluçka takalarını halk sanatı süslemeleri görebilirsiniz. Vadi tabanında Uçhisarlılar’a ait küçük küçük meyvelikler vardır. Şimdilerde çoğu bakımsız olan bu avuç içi kadar meyvelikleri sel sularına karşı korumak için eski insanlar vadi yamacının doğu tabanına savaklar oymuşlardır.

Yaz sıcağında bu savaklarda yürümenin tadına doyum olmaz. Bu yürüyüşünüzde savak’ın ara verdiği, vadinin genişlediği bir yerde eskiden Uçhisarlı kadınların çamaşır yıkadığı “esvap pınarı” nın kaynaklarını görürsünüz. Burdan savakları takip ederseniz Göreme’ye kadar yürürsünüz. Sola yukarı yolu takip ederseniz Sarıuşak Peribacalarını ve Karakale’yi geçerek eski Uçhisar’ın ilk mahalle çeşmesi Aşağı Mahalle çeşmesine gelirsiniz. Yıllarca Uçhisar’lı kadınlar bu ve devamındaki üç mahalle çeşmesinden evlerine ağaç heybe ve testiyle su taşımışlardır. Bu çeşmelerin suyu güneydeki Gemil Dağından Güvercinlik Vadisi altında oyulan ve dışardan görülmeyen mahsenle gelir. Aşağı Mahalleden yürüyüşe devam edince Uçhisar’ın ikinci büyük kalesi Tığraz önümüze çıkar. Tığraz, Güvercinlik Vadisi tabanına kadar inen bir yamaç yerleşimi, önemli bir yer altı sığınağıdır. Tığraz, içindeki oda, depo, tünel, mahsenleriyle, zirveden vadiye kadar yedi kat yerleşimiyle ilginç bir yamaç-yer altı şehridir; ve ziyarete açılması için çeşitli düzenleme ve çalışmalara ihtiyaç vardır. Tığraz’dan devam eden bir yürüyüş ile Hanönü’nden geçerek eski Uçhisar’ın son çeşmesinin olduğu Tekelli Mahalleye varılır. Hanönü’nde, çöktüğü için içi molozla doldurulan kaya oyma bir kervansaray ve harap olmuş bir vaziyette “dink” denilen bulgur değirmeni vardır.

Saygılar.

Alıntıdır