Runik Yazı

[KOTYORA]

Runik yazı İlk Çağ Orta Asya toplumları, Etrüskler,Macarlar ve vaktiyle Kuzey Avrupa ülkelerinde (İsveç, Norveç, Finlandiya, Almanya vs.) yaşayanlar tarafından kullanılmış bir yazı sistemidir.

Bu yazı sisteminin, Kuzey Avrupa ülkelerinde kullanılmış alfabesine Runik alfabe ya da Futhark adı verilir. Bu alfabeye verilen Futhark adı, alfabedeki ilk 6 harfin kullanılmasıyla oluşturulmuş yapay bir addır ve İskandinav mitolojisindeki göksel yaşam kavramını ifade eder. Runik adı ise, maji ve kahinlikle ilgili görülen bu alfabeyi kullanmış eski Cermen dili halklarının (Angıl’lar, Vikingler vs.) Run’lar (runes) adıyla anılmış olmasıdır. Run (rune) sözcüğünün Hint-Avrupa dillerindeki anlamı sırdır (mister).(Bu sözcükten türetilmiş raunen sözcüğü « sırdan söz etmek, mırıldanmak » anlamına gelir.

Futhark alfabesi olarak bilinen, Kuzey Avrupa’daki runik alfabe vaktiyle İskandinav ülkelerinde yaşayanların belirlediği 24 takımyıldıza denk düşecek şekilde 24 harflidir ki, bu halklardan Vikingler bu 24 takımyıldızın oluşturduğu hatta “run (rune) hattı” adını vermişlerdi. 24 harfli olan ilk Futhark alfabesinin İ.S.800 yıllları civarında 16 harfe düştüğü sanılmaktadır.
Çoğu kaya üzerine yazılmış olan, Avrupa’daki runik yazıtlar İ.S.2.yy.’dan 17.yy.’a dek tarihlenmekte olup, sayıları 5.000’i aşmaktadır. Bunların çoğu İsveç’te,1000 kadarı Norveç’te ve 700 kadarı Danimarka’dadır. Grönland, İzlanda, İrlanda ve Britanya Adaları’nda da runik yazı metinlerine rastlanmıştır. Kuzey Avrupa’da kullanılan runik yazı Töton tarzı, Angıl tarzı ve İskandinav tarzı olmak üzere üç grupta ele alınır. Bu runik yazıların bazıları kimi Etrüsk ve Ön-Türk metinlerinde de görüldüğü gibi sağdan sola doğru yazılmıştırki, Latin alfabesi kullanan Avrupalı dilbilimciler bu yüzden ilk zamanlar bu yazıları çözmede ve okumada güçlük çekmişlerdir.
Avrupa’daki runik yazılar günümüzde okunabilmekle birlikte anlamları bakımından halen tam olarak çözülememişlerdir. Bu yazıların çözülmesindeki güçlük, eldeki az veriyle ve belli belirsiz kanıtlara dayanarak tahmin yürütme anlamındaki “runik yazıyı okuma” deyimini doğurmuştur.Avrupa’daki runik metinlerin çözülmesinde artık Türk araştırmacıların da katkısı olmaya başlamıştır.Çünkü Türk runik yazısında uzmanlaşmış olanlar Futhark yazısını da okuyabilmektedirler

Björketorp taşı

[menderes1278]

kotyora usta konu güzel görünüyo lakin yarım yamalak okudum, demek istediğim bu runikler bize lazım olurmu yani öğrenmeye değermi

[gizemli_KRAL]

paylasımın ıcın tskr emegıne saglık. Bırılerı ıcın gereklı olursaa buradan kolayca ulasır ustam.

[KOTYORA]

menderes1278 Nickli Üyeden Alıntı

kotyora usta konu güzel görünüyo lakin yarım yamalak okudum, demek istediğim bu runikler bize lazım olurmu yani öğrenmeye değermi

Define için soruyorsan, bir Ermeni yada Yunan alfabesi gibi lazım olmaz Menderes ustam...

Ama bilgiyi öğrenmek için lazım olmasına gerek yok, sen öğren bir kenarda dursun lazım olur belki birgün