Batı Xia kralı mezarları

Batı Xia kralı mezarları

Çin’in kuzeybatısındaki Ninxia Hui Özerk Bölgesi’nde bulunan Batı Xia kralı mezarlarının arkeolojik çalışmaları, Çin’in 20. yüzyıldaki 100 büyük arkeolojik keşfinden biri olarak görülürken Çin’deki etnik grupların arkeolojik tarihinde de önemli rol oynadı.
　　

770 yıl önce, şimdiki Çin’in topraklarının ortasında, Han milliyetinin Song hanedanı, kuzeydoğusunda Nuzheng milliyetinin Liao kraliyeti ve kuzeybatısında da Dangxiang milliyetinin Daxia, yani Batı Xia kraliyeti olmak üzere üç kraliyet vardı.

　　
Batı Xia kraliyetinin bağımsız olarak kendi lehçesi ve yazısı vardı. 1227 yılında Kubilay’ın ordusu Batı Xia kraliyetini işgal ettikten sonra Batı Xia Dangxiang milliyetini kılıçtan geçirdi. Batı Xia kraliyetinin bütün kitapları tahrip edildi. Batı Xia kraliyetinden sonraki insanlara yalnızca sırlar kaldı.

　　
1970’li yılların başlarında Batı Xia kraliyetinin kalıntıları tesadüfen keşfedildikten sonra, bundan sonraki 30 yıl süre içinde Çinli arkeologlari Batı Xia mezarlarını araştırma, ölçme ve çıkarma çalışmalarını yoğunlaştırdı ve ilk olarak Batı Xia kralı mezarlarının yeri saptandı.

　　
Batı Xia kralı mezarları esas olarak yaklaşık 50 kilometrekarelik çöllük alanda kuruldu ve içinde toplam dokuz imparator mezarı ve 250’i aşkın soylu mezarı bulunuyor. Çin’de şu anda en büyük ve izleri en iyi korunan imparator mezarlarından biridir. Güneye bakan bu yapılar dörtgen şeklindedir ve muhteşem görünüme sahiptirler.

　　
Üç numaralı mezar söz konusu dokuz Batı Xia kralı mezarının en büyüğü ve en iyi korunmuş olanıdır. Arkeologlar bu mezarın sahibinin Batı Xia kraliyetinin ilk imparatoru Li Yuanhao olduğu kanısındadırlar. Aslında Batı Xia mezarları araştırma çalışmaları üçüncü mezardan başlatıldı.

　　

Batı Xia mezarlarındaki pagodalar, Doğu Piramitler olarak da adlandırıldı. Pagodalar, mezarlığın kuzeybatısı ve mezar odasının tam arkasında bulunuyor. Sekiz köşeli koni şeklindeki pagodaların her katının boyutu giderek küçülüyor, en büyüğü 34 metre civarında. Pagodaların temelindeki beş kat şimdiye kadar açığa çıkarılamadı. Mezar pagodası, Batı Xia mezarlarından en önemlisi ve en yüksek statüye sahip yapı olarak belirlendi. Çin’in diğer bölgelerinde rastlanamayan bir mezar bölgesi esas olarak Batı Xia soylularının cenaze adetlerini yansıttı.

　　
30 Nisan 2000 tarihinde arkeologlar üçüncü mezarı temizleme çalışmalarını yoğunlaştırırken mezarın bahçesinin kuzeydoğu köşesinde insan yüzlü ve kuş vücutlu bir “kuş adam” figürüne rastladılar. Arkeologlara göre, bu “kuş adam” Budizm kitabında belirlenen bir Buda. Söz konusu bu Buda, Himalaya dağlarında ve Budizm cennetinde yaşayan güzel sesli bir kuş ve Budist mimaride sık sık bu kuş oyması ve resimlerine rastlanır.

　　
Batı Xia mezarlığı bölgesinde şimdiye dek 140 bin ev tuğlası ve 200 adet dekorasyon malzemesi ve diğer antika eserler çıkarıldı. Arkeologlara göre, Batı Xia mezarlarında Çin’in eski Han milliyeti imparator mezarının özellikleri benimsenirken Budist mimarinin büyük etkisi de görülüdğü gibi Han milliyetinin kültürü ve Danxiang milliyetinin kültürü uyumlu bir şekilde birleştiriliyor. Böylece bu mezar grubu, Çin mezarlık mimarisinin özgün bir kolunu oluşturdu ve Çin mezarlık kültürünün gelişme tarihinde önemli konumda bulundu. Bu mezarlardan çıkarılan büyük miktarda antika eserler, Batı Xia tarihi ve kültürünün özelliklerini yansıtarak eşsiz bir birikime işaret ediyor.