Gölpazarı Köyleri ve Haritası

[ilkim111]

Gölpazarı TARİHİ..

İlçemizin bulunduğu bölge, tarihte Trakyadan Anadolu;ya, Anadolu;dan Trakya;ya geçen çeşitli toplumların uğrak yeri olduğu için, burada bir çok devlet, uygarlık kurulmuş ve yıkılmıştır. Bu yörede ilk siyasal egemenlik kuran devlet olarak Hitit Devleti görülür. Hitit Devletinin M.Ö. 1200de yıkılması üzerine bu topraklar kısa bir süre Frig idaresinde kaldıktan sonra, Lidya Devletinin eline geçti. M.Ö. 546 da Lidya Devleti;nin Persler tarafından ortadan kaldırılması üzerine Pers İmparatorluğna katıldı. Yöremiz, Perslerin M.Ö. 334;te İskender tarafından Grakinosta (Bigaçay) mağlup edilmesiyle İskender İmparatorluğu;na katıldı. İskenderin ölümünden sonra bölgede kültür ve sanatlarını daha Frigyalılar zamanından beri devam ettiren bölgenin yerli halkı Bitinler, M.Ö. 3. yüzyılın başlarında Bitinya Krallığı&;nı kurdular.

M.Ö. 1. yüzyılda Romalılar tarafından idare edilmekte olan bu yöre, M.S. 395;te Roma İmparatorluğunun parçalanması üzerine Doğu Roma (Bizans) Devleti;nin yönetimine geçti.Osmanlı Beyliği;nin yöreye egemen olmasıyla da bu topraklar Türk idaresine geçti.

1071;den sonra akın akın Anadolu;ya giren Türkler, Anadolu Selçuklu Devleti;ni kurmuşlar ve Türk birliğini sağlamışlardır. Fakat Doğu;dan gelen Moğol baskısı devlet otoritesini zayıflatmıştır. Bunun üzerine Selçukluların batı sınırlarında Germiyanoğulları, Eşrefoğulları, Hamitoğulları, Menteşoğulları Beylikleri ile Osmanlı Beyliği, Batı Anadoluda ise Karesioğulları, Saruhanoğulları, Sahip Ataoğulları ve Aydınoğulları Beylikleri kuruldu.Daha Selçuklular zamanında, Selçukluların batı sınırlarına yerleştirmiş oldukları uç aşiret beyleri ve bu arada Bitinya sınırında iskan edilmiş bir kısım Kayı Boyu aşireti Bizans İmparatorluğunun XIII. yüzyıl sonlarındaki zayıf durumundan istifade ederek harekete geçmiş ve Rumlara ait şehir ve kaleleri işgale başlamışlardır.

Osmanlı Devletini kurmuş olan aile Oğuz Türkleri nin Gün Han Kolunun Kayı Boyu;ndandır. Ünlü Selçuklu tarihçisi Yazıcızade nin Selçukname adlı eserinden anlaşıldığına göre Kayı: Kuvvet ve kudret sahibi anlamına gelir.Bu Kayı Boyunun bir kısmı I.Alaeddin Keykubat zamanında (1219-1236) Ankara&nın batısındakı Karacadağ yöresine yerleştirilmişlerdir.

Kayılar Dörtyüz çadır halkı olup, 13. yüzyılın ikinci yarısında başkanları Ertuğrul Bey idi. Ertuğrul Bey akıncılarıyla birlikte Selçuklu sultanlarının yanında yer almış, zafer kazanılmasını sağlamıştır. Selçuklu Sultanı da mülk arazi olarak Söğütü Ertuğrul Beye vermiştir. Bu sıralarda Kayılar kışlak olarak Söğütte, yaylak olarak da Domaniçe yerleşmişlerdir. Söğütte türbesi bulunan Ertuğrul Gazi 90 yaşını geçmiş olarak 1281de vefat etmiştir. Yerine 23 yaşındaki oğlu Osman Bey geçmiştir.

Osman Bey genç, zeki, atılgan, cesur bir önderdir. Yaptığı akınlarla yakınlarına güven veren Osman Beye bir hilat, bir kılıç, gümüş takımlı bir at, yüzbin dirhem gümüş ve savaşçı gazilere verilmek üzere çok sayıda silah armağan etmiştir. Gönderilen bu beylik alametleri onun yerini iyice sağlamlaştırdı. 1299 yılında Osman Bey, beyliğini ilan ederek Devletin çekirdeğini kurmuş oldu. Aynı zamanda çevrenin en sözü geçen, itibarlı büyüklerinden Ahilik teşkilatının önderi Şeyh Edebalinin kızı Malhatun ile evlenerek, esnaf teşkilatları arasında da itibar sahibi olmuştur.

Osman Beyinin ününün ve kuvvetinin günden güne artmasından kaygılanan Rum Beyleri, onu öldürmek için planlar yapmaya başladılar.Kızını Bilecik tekfurunun oğlu ile evlendirecek olan Yarhisar tekfuru, Osman Beyi düğününe davet edecek ve bu düğünde Osman Beyi öldürecekti. Fakat daha eski yıllarda Şeyh Edebalinin kızı Bala Hatun yüzünden çıkan bir savaşta Eskişehir tekfuru ile birlikte Osman Beyi öldürmek isteyen, yapılan savaşta yenilip esir düşen ve Osman Bey tarafından serbest bırakılan Harmankaya hakimi KÖSE MİHAL, suikast planını Osman Beye bildirir. Osman Bey daha kurnazca hareket edecektir. O zamana kadar Osmanlılar yaylaya çıkarlarken ağır eşyalarını Bilecik kalesine bırakırlar ve dönüşte de bunun karşılığında hediyeler verirlerdi. Osman Bey yine yaylaya çıkılacakmış gibi, askerlerin bir kısmını kadın kıyafetine sokarak eşyalarla birlikte Bilecik Kalesi;ne gönderdi. İşte bu yiğitler daha sonra Bilecik;i fethetti. Arkasından Yarhisar da fethedildi.

İşte Osmanlı Devleti;nin ilk kuruluş devirlerinden itibaren askeri tarihinde mühim rol oynamış ve bilhassa akıncı teşkilatında görev almış ümera ailelerinden birisi de Mihaloğulları (Mihal Bey, Köse Mihal, Gazi Mihal, Mihal Gazi) ailesidir.

Kökeni, Osman Gazi zamanında Harmankaya (Harmanköy) tekfuru olup sonradan müslüman olan Köse Mihal;e bağlanan bu aile, yüzyıllarca imparatorluğa hizmet etmiş, kuruluş ve yükseliş devrilerinde ünlü kahraman gaziler yetiştirmiştir. Mihaloğulları ailesinin bilinen ilk büyüğü Köse Mihaldir. Bu aile Mihaloğulları, Gazimihaloğulları, Kösemihaloğulları diye de anılmışlardır. Aile Köse Mihal;in ölümünden ve Rumeli fetihleri başladıktan sonra, sınırlarda askeri görevlerle ve düşman ülkelerine akın işleriyle görevlendirilince ;Mihalli Akıncılar; adını aldı. Diğer akıncı ailelerinden Malkoçoğulları, Evrenosoğulları, Zağanosoğulları, Turhanoğulları gibi Mihaloğulları da Osmanlıların Avrupa içlerin kadar ilerlemelerinde yardımcı olmuş akıncı ailesidir.

Gölpazarı, Osmanlı beyliği;nin kuruluş yıllarında, işte bu köse Mihal;in beyi olduğu Harmankaya Tekfurluğuna bağlı idi. Daha sonra Köse Mihal;in Müslüman olup Osman Bey;in hizmetine girmesiyle Harmankaya bölgesiyle birlikte Gölpazarı toprakları da Osmanlı Beyliği;ne katılmış oldu. İlçemiz Osmanlılar zamanında RESULŞEL, DÖNEN, AKÇAOBA, AKÇAOVA gibi adlar almıştır. İlçenin Osmanlılara katılmasından sonra güney yönünde bulunan gölün kenarında büyük bir kır pazarı kurulmuş ve bu yüzden GÖLPAZARI adını almıştır.İlçede Köse Mihal;in torunu Mihalgazi tarafından (1416-1419) yıllarında TAŞHAN, MİHALGAZİ CAMİSİ, HAMAM, ZİNCİRLİ KUYU yaptırılmıştır. Küçükyenice Köyü;nün batısında Sakarya Nehri kıyısında ayak kalıntıları olan bir taşköprü bulunduğu ve İstanbul-Bağdat yolunun buradan geçtiği söylenmektedir.

Osmanlılar döneminde çeşitli Türk eserleriyle süslenmiş olan Gölpazarı, Bursa (Hüdavendigar) sancağı sınırları içinde Bilecik (Ertuğrul) kazasına bağlı bir bucak iken, 1926 yılında Bilecik iline bağlı bir ilçe olmuştur.Kurtuluş Savaşı yıllarında Bilecik Yunanlılar tarafından işgal edilerek tamamen yakılıp yıkıldığı halde, düşman Sakarya;dan bu tarafa geçememiştir. Fakat Bilecik Yunanlılar tarafından yakıldığında geceleri göklere vuran yangın alevlerinin ışıklarının Gölpazarı çevre köylerinden görüldüğü ve Geyve Boğazı;ndan Eskişehir-Afyon hattındaki cephede süren savaşların top seslerinin ilçemiz köylerinden duyulduğu o günleri yaşayanlar tarafından anlatılmaktadır.

İlçemiz ve köylerimiz halkının Kurtuluş Savaşı;nda Türk ordusuna insanı, yiyeceği, hayvanı ve taşıt araçları ile katkıları olmuştur. Gölpazarı Şahinler köyünden Mehmet Nuri Efendi Bilecik Müftüsü iken, Bilecik Yunan işgaline uğramıştır. O zaman Mehmet Nuri Efendi Yunanlılarca yasak bölge ilan edilen Eğmedek Tepesi;nde sabahın erken saatlerinde çıkarak, elindeki dürbünle düşmanın hareketlerini gözetler, edindiği bilgileri Ankara&;ya ulaştırırdı. Bunu haber alan düşman pusu kurarak Mehmet Nuri Efendi;yi şehit etmiştir. Kabri, olayın geçtiği Deresakarı köyündedir.

Yakın zamana kadar hayatta olan Milli Mücadele Gazilerinden Salih Ünal;ın anılarına göre: 1336-1337 yıllarında (1920-1921) Gölpazarı;nda milis kuvvetleri kurulmuştu. Bu milis kuvvetlerinin başkanı telgraf müdürü Ziya Bey idi. Nahiyemizde Osmaneli;li Raşit onbaşı vardı. Raşit onbaşı milislere silah sağlıyordu. Kendim de kendi atımla, babamın verdiği mavzerle, elbiselerimle Kurtuluş Savaşı;na katıldım. O zamanlar askerlik şubesi Pamukova;da idi. Orada süvari livasına (tugayına), daha sonra da Sakarya Atalan Mehmet Efendi yaylasında 21. Alay 1. Süvari fırkasına katıldım. Genelde Kurtuluş Savaşı;nda Afyon bölgesinde hizmet verdim. Bu savaştan madalya aldım. Bu arada hatırlayabildiklerimden Köprücek köyünden Ali Çetinkaya, Kümbet köyünden Haşim Çetinkaya, Sarıhacılardan Halil Cebeci Türk Kurtuluş Savaşı;na katılanlardandır. O zamanlar Gölpazarı 85-90 hane kadardı.

[Mağaracı16]

İlkim kardeş.Burası nereye bağlı.

[Mağaracı16]

Okumadan sormuştum yukarıdaki soruyu ilkim kardeş.Kusura bakma.